Lijfland
13-14de eeuw. De Noordelijke Kruistochten (Lijfland)
De vroegste munten van de Zuidelijke Nederlanden arriveerden aan de Oostelijke Baltische kust met de Noordelijke Kruistochten in de 13de en 14de eeuw. West-Europese staten steunden de kruisvaardersstaten in Lijfland en Pruisen militair en financieel. Het is dus niet verwonderlijk dat de eerste munten van de Zuidelijke Lage Landen werden gevonden in de gebieden die door de kruisvaarders werden gecontroleerd in het huidige Letland, Estland en Kaliningrad.
Een leeuwengroot van Lodewijk van Crécy, 1322-1346 (Wikimedia Commons)
Een dubbele leeuw van Pierre IV d'André, bisschop van Kamerijk (1349-1368) is gevonden in Kaliningrad (Konigsberg, Pruisen) en op het kerkhof van Dobele (Letland) werden Vlaamse grutten van Lodewijk I van Crécy (1322-1346) en Lodewijk II van Male (1346-1384) ontdekt.
De tweede schat van Olustvere (Estland) bevatte een Vlaamse 1/3 grutten van Lodewijk II van Male. De hoeveelheid Vlaamse munten die in Dobele werd gevonden, wijst op een georganiseerde en constante import in plaats van een toevalligheid. In de schat van Tallinn uit de 15e eeuw was er één postulaatgulden van Luiks bisschop Jean de Hornes (1485-1505).
De komst van de Baltische handel op de Oost-Baltische kust (Lijflandse bubble)
De munten uit de Zuidelijke Nederlanden nemen toe in het eerste deel van de 16de eeuw, vooral in het Lijflandse gebied. De toestroom houdt verband met de toenemende handel in de Oostzee, maar ook met het monetaire beleid van de Lijflandse Confederatie. Hierdoor ontstaat er een tekort aan waardevolle munten. Dit werd opgelost door buitenlandse munten te gebruiken, voornamelijk uit Polen-Litouwen, het Heilige Roomse Rijk en de Spaanse Nederlanden. Zo werd in Skrunda (Letland) een prachtige gouden dukaat van Ferdinand en Isabella (1479-1516) gevonden.
Gouden dukaat van Albrecht & Isabella (Wikimedia Commons)
De schat van Ružina (Letland) omvatte twee 4-patardmunten van keizer Karel V, daterend uit 1536 en 1537. Dezelfde munten zijn ook gevonden in Riga onder de parochiekerk van St. Peter.